Συνέντευξη Γιάννη Κότσιρα
Γιάννης Κότσιρας: «Όσο πιο απόλυτο είναι το σκοτάδι τόσο πιο όμορφη είναι η ανατολή».
Πιο ώριμος και ισορροπημένος από ποτέ, ο Γιάννης Κότσιρας κάνει με αφοπλιστική ειλικρίνεια τον απολογισμό του μέχρι τώρα, κοιτάζοντας με χαμόγελο και αισιοδοξία το μέλλον. Ο πιο ταλαντούχους ίσως τραγουδιστής της γενιάς του αποδεικνύει, με τις επιλογές του, ότι συνεχίζει να σέβεται τον εαυτό του και το κοινό που τον παρακολουθεί, επιβεβαιώνοντας σε όσους τον γνωρίζουν τον παρακάτω στίχο: «όλα αλλάζουν για να μείνουν ίδια» από την τελευταία του δισκογραφική δουλειά «Και πάλι παιδί».
Μια καινούργια δισκογραφική δουλειά, μια συνεργασία με δύο μόνο δημιουργούς. Σε τί διαφέρει αυτός ο δίσκος από τον προηγούμενο;
Σκέφτηκα να επανέλθω στις δουλειές των δημιουργών, στους δίσκους παρέας όπως όταν ξεκινούσα που ήμασταν συγκεκριμένες ομάδες .Ήξερα τον Νίκο Μωραΐτη από τότε που ξεκίνησα ως δημοσιογράφο αλλά ως στιχουργό είχαμε συνεργαστεί μόνο στο «Άλλη μια καρδιά» κι έψαχνα την αφορμή για να κάνουμε μια ολοκληρωμένη δουλειά. Με τον Γιάννη Κωνσταντινίδη ήταν συμπτωματική η γνωριμία δηλ. μου έστειλαν δύο τραγούδια, τα άκουσα και επειδή μου άρεσαν πολύ είπα να μου στείλουν κι άλλα τα οποία επίσης μου άρεσαν και είπα ότι μπορούμε να κάνουμε μια ολοκληρωμένη δουλειά. Έτσι απλά χωρίς δεύτερη σκέψη για επιτυχία.
Αυτή είναι και η επόμενη ερώτησή μου. Όταν ολοκληρώνεται μια δουλειά διαισθάνεσαι αν θα γίνει επιτυχία;
Δεν υπάρχει αυτό. Κάποια στιγμή κάποιοι παραγωγοί ή και πολλοί τραγουδιστές νομίζουν ακούγοντας από τα ραδιόφωνα, ότι ένα τραγούδι καινούργιο θα γίνει επιτυχία αλλά δεν είναι έτσι. Η επιτυχία είναι κάτι πολύ σχετικό. Για μένα ένα τραγούδι δεν είναι επιτυχία επειδή παίζεται στα ραδιόφωνα. Πολλά τραγούδια τηλεοπτικών σειρών που παίζονται χρόνια, εμπορικών τραγουδιστών δεν κατάφεραν να κάνουν επιτυχία παρότι τα ακούμε συνέχεια. Για μένα κριτήριο επιτυχίας είναι το τραγούδι να διαπεράσει τις ψυχές. Αν το καταφέρεις αυτό είναι η επιτυχία, μετά δεν ξεκολλάει από εκεί . Αν είναι καλό θα γίνει επιτυχία, επιτυχία είναι να μείνει στο χρόνο και στις καρδιές.
Οι κριτικοί δεν έχουν υπάρξει ιδιαίτερα θετικοί με τις δουλειές σου αν εξαιρέσουμε την πρώτη, ίσως και τη δεύτερη. Θεωρείς ότι η μουσική και γενικότερα η τέχνη θα ήταν καλύτερα χωρίς τους «ειδήμονες»;
Στον πρώτο δίσκο έλεγαν ότι είμαι μια «φωτοβολίδα», ότι τα τραγούδια ήταν καλύτερα από εμένα. Το ίδιο μου συνέβη και στον δεύτερο δίσκο.
Είχαν γράψει ότι περιμένουν να δουν την εξέλιξή σου
Αυτό είναι πολύ σωστό, όμως περίμεναν και στο δεύτερο δίσκο είπαν ακριβώς το ίδιο, το ίδιο είπαν και στον τρίτο. Ακόμα περιμένουν να δούνε όλοι οι «ειδήμονες». Μάλλον αυτό που περίμεναν ήταν να κάνω μια, κατά τα δικά τους πρότυπα λάθος κίνηση. Την έκανα αυτή τη λάθος κίνηση όσον αφορά τα δικά τους πρότυπα. Το προηγούμενο CD όχι γιατί είχε λαϊκά τραγούδια αλλά γιατί είχε δύο δημιουργούς για τους οποίους οι δεύτεροι είναι «κόκκινο πανί». Για μένα δεν είναι κόκκινο πανί γιατί για μένα δεν παίζει ρόλο τι κάνει ο καθένας στη δική του προσωπική πορεία, με ενδιαφέρει το τραγούδι. Πρέπει να ακούμε το τραγούδι.
Υπάρχουν βέβαια και προσωπικά συμφέροντα…
Αυτό το γνωρίζω γιατί τη χειρότερη κριτική μου την έκανε άνθρωπος τον οποίο γνωρίζω από το 1990 και ο οποίος στο «Περιβόλι του Ουρανού» με έβαζε και τραγούδαγα τα τότε «σκυλάδικα» και επίσης του οποίου είχα αρνηθεί πολλές φορές τα άθλια τραγούδια. Γνωρίζω πολύ καλά τι παίζεται από πίσω αλλά δεν στέκομαι σε αυτό, τελικά ο καθένας εκφράζει τί κρύβεται στην ψυχή του μέσα. Εγώ ας πούμε αν ακούσω έναν κακό δίσκο δεν θα κάτσω να τον ακούσω, δεν μπορώ. Μόνο αν ακούσω κάτι καλό έχω την ανάγκη να το μοιραστώ. Αν ήμουν επαγγελματίας κριτικός θα έγραφα απλά ότι ήταν ένας δίσκος κακός που δεν κατάφερα να τον ακούσω. Αν άκουγα όμως κάτι καλό θα το έλεγα και θα σημείωνα τις τυχόν ελλείψεις. Και το παράξενο με την προηγούμενη δουλειά ήταν ότι οι κριτικές είχαν γίνει πριν βγει ο δίσκος και αυτό με είχε εκνευρίσει πιο πολύ. Μετά όταν βγήκε ο δίσκος χάρηκα γιατί είδα ότι δικαιώνομαι στις επιλογές μου.
Τα budget των δισκογραφικών καθορίζουν την ποιότητα της μουσικής;
Την καθορίζουν σε όλους μας. Τα οικονομικά προβλήματα των δισκογραφικών ξεκίνησαν από το 2000. Τότε άρχισαν να κλείνουν κάποιες εταιρείες στην Ελλάδα, πρώτα η BMG, μετά η WARNER. Εγώ απλά επειδή δεν είμαι μόνο τραγουδιστής στις δουλειές μου, έχω και ένα ρόλο στην παραγωγή, όταν δω ότι υπάρχει περισσότερη ανάγκη οικονομικής βοήθειας βάζω από την τσέπη μου για να βγει το τελικό αποτέλεσμα που να με καλύπτει εμένα σαν καλλιτέχνη.
Στο μέλλον δεν θα υπάρχουν cds. Αυτό θα κάνει κακό ή καλό στη μουσική δημιουργία;
Κακό θα κάνει στη δισκογραφία, στη μουσική θα κάνει κακό στα νέα παιδιά που δεν έχουν τη δυνατότητα να διαθέσουν χρήματα για την παραγωγή. Τραγούδια όμως θα βγαίνουν απλά δεν θα είναι σε αυτή τη μορφή, θα βρούμε έναν άλλο τρόπο.
Έχεις γράψει και ο ίδιος τραγούδια και σε αυτή τη δουλειά και σε προηγούμενες. Γιατί γράφεις;
Γράφω όταν μου τη «δίνει» κάτι, σαν εκτόνωση εκείνη τη στιγμή. Γράφω για δικά μου βιώματα ή για ιστορίες πολύ δικών μου ανθρώπων ή ανθρώπων που θαυμάζω. Πρόσφατα είχα πάει να ακούσω τον Δημήτρη Μητροπάνο και για να είμαι απόλυτα ειλικρινής δεν ήταν ένα πρόγραμμα που με ενθουσίασε, ήταν ο Μητροπάνος που με ενθουσίασε και δεν μπορούσα να κοιμηθώ δύο μέρες. Μετά έγραφα τραγούδια.
Είχες πει κάποτε σε μια συνέντευξή σου ότι θα ήθελες να είχες γνωρίσει τον Λοΐζο απλά και μόνο για να του σφίξεις το χέρι. Θεωρείς ότι αν ζούσες σε αυτή την εποχή θα είχες κάνει περισσότερα πράγματα;
Μπα, δεν νομίζω γιατί την εποχή που μεσουρανούσαν αυτοί οι δημιουργοί, ο Θεοδωράκης, ο Χατζιδάκις, ο Ξαρχάκος, υπήρχαν τραγουδιστές που ήταν «τέρατα». Εγώ είμαι απλός τραγουδιστής. Μιλάω αντικειμενικά, βλέπω τους γύρω μου και θεωρώ ότι μπορεί να είμαι καλός ως προς την εποχή μου. Διαχρονικά δεν θεωρώ ότι είμαι από τους καλύτερους τραγουδιστές. Ο Μπάσης ας πούμε ή ο Μακεδόνας είναι για μένα πολύ καλύτεροι, μιλάω βέβαια για την νέα γενιά. Αναφέρομαι σε αυτούς επειδή είναι τραγουδιστές που είναι καλύτεροι στα «ζωντανά» τους γιατί υπάρχουν τραγουδιστές που ενώ στα cd τους είναι πολύ καλοί, στα ζωντανά τους είναι να αδιαφορείς γι’ αυτούς. Δε νομίζω λοιπόν ότι στη δεκαετία του 60 ή του 70, εγώ θα έκανα και πολλά πράγματα αλλά θα ήμουν πιο ευτυχής σαν άνθρωπος επειδή θα είχα γνωρίσει σπουδαίους δημιουργούς. Εν έτη 2008 όπου έχω κάνει πλατίνες και μεγάλες συνεργασίες οι συνάδελφοι μου και οι δημιουργοί ως ένα βαθμό, δεν με έχουν αποδεχθεί, πόσο μάλλον εκείνη την εποχή που μιλάμε για «ιερά τέρατα» όπως Καζαντζίδης, Μπιθικώτσης, Διονυσίου.
Έχεις μετανιώσει ποτέ για το ταλέντο σου; Σε έχει φέρει ποτέ σε δύσκολη θέση;
Αυτό που σου προσφέρει ο Θεός δεν μπορεί να σε φέρει σε δύσκολη θέση. Μ’ έχει φέρει πολλές φορές σε δύσκολη θέση η ίδια μου η δουλειά με την έννοια ότι της έδωσα περισσότερη σημασία από όση της άξιζε ή ήρθαν άνθρωποι γύρω μου κι επειδή εγώ είμαι καλόπιστος με πλήγωσαν πάρα πολύ. Δεν είμαι τραγουδιστής, δεν την βλέπω αυτή τη δουλειά καθαρά σαν επάγγελμα. Βλέπω έναν άνθρωπο, μου χαμογελάει, περνάμε καλά και ξαφνικά διαπιστώνεις ότι αυτός ο άνθρωπος το μόνο που ζητάει από εσένα είναι να πάρει κάτι, τις γνωριμίες, τα χρήματα, τη δόξα, οτιδήποτε έχει αυτή η δουλειά. Είναι και το μόνο που έχει αλλοιωθεί σε εμένα από τότε που ξεκίνησα, η επιφυλακτικότητά μου απέναντι στους ανθρώπους του χώρου γιατί το κοινό ή οι άνθρωποι που γνωρίζω και δεν έχουν καμία σχέση με αυτή τη δουλειά, δεν έχουν καμία απολύτως δεύτερη σκέψη στο μυαλό τους.
Μιλάς για τον κόσμο και αναρωτιέμαι αν η αγάπη του κοινού είναι αυτονόητη ή κερδίζεται; Αν τα φώτα από μόνα τους αποτελούν μαγνήτη για τον κόσμο ή αν τελικά το κοινό είναι επιλεκτικό;
Σαφώς και κερδίζεται η αγάπη. Δεν είναι τίποτα αυτονόητο γιατί η αγάπη του κοινού είναι αυθόρμητη είτε κάνεις κάτι που τους αρέσει είτε όχι . Είναι κάτι πολύ απλό και καθαρό ταυτόχρονα. Τα φώτα τραβάνε μια μερίδα κόσμου έτσι κι αλλιώς αλλά άλλο είναι να τραβάνε απλά τα φώτα κι άλλο είναι η αγάπη. Είναι τελείως διαφορετικό και φαίνεται και πολύ καθαρά στην καθημερινότητα.
Φέτος στο Άνοδος, μετά από δύο χρόνια μοναχικής πορείας, συνεργάζεσαι με δύο σπουδαίους μουσικούς. Πώς μπορούν να συγχρονιστούν τόσα διαφορετικά «εγώ» σε ένα πρόγραμμα;
Είναι πολύ εύκολο όταν και οι τρεις βάζουμε τα «εγώ» μας σε ένα επίπεδο συλλογικής λογικής γιατί έτσι κι αλλιώς μιλάμε για περιπτώσεις όπου δεν υπάρχει καμία ανασφάλεια για το ποιοι είναι. Επίσης εγώ δεν έχω καμία ανασφάλεια μαζί τους, με αντιμετωπίζουν ως τραγουδιστή γιατί θεωρούν τον εαυτό τους τραγουδοποιό οπότε υπάρχει μια πολύ καλή σχέση και υπάρχει και μια μεγάλη χαρά.
Προτιμάς να τραγουδάς μόνος ή σε μεγάλα σχήματα;
Βαριέμαι να τραγουδάω μόνος μου, υπάρχουν ελάχιστες φορές που το ευχαριστιέμαι. Πέρυσι στο ΖΟΟΜ ήταν μια τέτοια στιγμή γιατί δεν έκανα κάτι που το επιβάλλει ένας χώρος ή ένα κοινό. Ανέβηκα στη σκηνή και είπα θα κάνω ό,τι μου αρέσει. Τώρα το να βγαίνεις μόνος σε ένα μεγάλο χώρο που πρέπει να κάνεις πράγματα για να περάσει ο κόσμος καλά που εσύ μπορεί να μην τα πιστεύεις απόλυτα ή να συμβιβάζεσαι με καταστάσεις, εγώ δεν το μπορώ αυτό. Όταν είσαι με καλλιτέχνες τέτοιου μεγέθους εκεί παράγεται τέχνη. Στο τέλος της παράστασης σου μένει τέχνη. Λέμε τα πάντα και όλα δένουν, αυτό είναι ένα πρόγραμμα. Έχω ξαναπεί ότι ο άλλος όταν φεύγει και ξυπνάει την άλλη μέρα να πάει στη δουλειά πρέπει να έχει κερδίσει κάτι. Τα χρήματα να έχουν πιάσει τόπο. Μη λες την άλλη μέρα ότι το μόνο που κέρδισα ήταν να δω τον τάδε αλλά άκουσα μουσική, γέμισα, κοιμήθηκα ωραία το βράδυ και πάω στη δουλειά μου γεμάτος, αυτό είναι το κέρδος της διασκέδασης.
Σκέφτεσαι κάτι όταν βρίσκεσαι πάνω στη σκηνή;
Πάνω στη σκηνή σκέφτομαι μόνο το πόσο ευτυχής είμαι που μου δίνεται η δυνατότητα να είμαι πάνω στη σκηνή. Ζω ένα όνειρο κάθε μέρα όταν τραγουδάω. Είμαι ευτυχισμένος άνθρωπος. Μπορεί ν΄ακούγεται πολύ χριστιανικό αλλά κάθε μέρα ευχαριστώ τον Θεό που μου έχει δώσει αυτό το πράγμα.
Όταν σβήνουν τα φώτα πως χαλαρώνεις; Αργείς να κοιμηθείς;
Δεν μπορώ να κοιμηθώ αμέσως. Κοιμάμαι μετά τις 6 το πρωί. Πάω σπίτι, θα δω καμιά ταινία, παίζω με τον σκύλο μου, έτσι χαλαρώνω.
Θέατρο παρακολουθείς;
Δυστυχώς όχι. Τις ημέρες που δεν δουλεύω νιώθω τόσο κουρασμένος παρότι δουλεύω δυο μέρες μόνο. Δεν ξέρω πως θα ήταν η ζωή μου αν τραγουδούσα πέντε μέρες. Η κούραση είναι περίεργη. Γιατί και μέσα στη βδομάδα δίνω συνεντεύξεις, είμαι συνέχεια στο στούντιο και νιώθω πολύ κουρασμένος, δεν έχω πολλές αντοχές. Αλλά τώρα που ο οργανισμός μου «ντοπάρεται» ξανά θα ξεκινήσω να πηγαίνω .Θέλω να πάω να δω τον Σπύρο Παπαδόπουλο.
Πώς καταφέρνεις και αποφεύγεις τον ναρκισσισμό που επικρατεί σε όλα τα επαγγέλματα με προβολή;
Όλα έχουν να κάνουν με μια βάση του παρελθόντος. Εγώ από την αρχή έκανα άλλη δουλειά και είχα άλλα όνειρα όχι να γίνω επιτυχημένος τραγουδιστής. Πάνω στη μεγάλη επιτυχία, σαν αντιδραστικό στοιχείο, άρχισα να με βλέπω και να με απεχθάνομαι. Άρχισα να απεχθάνομαι την εικόνα που βλέπουν οι άλλοι σ’εμένα. Ο κόσμος, οι φίλοι σου, οι κοντινοί σου άνθρωποι όταν έχεις μεγάλη επιτυχία αλλάζουν. Πέρασα μια φάση όπου συνειδητοποίησα ότι οι φίλοι μου άρχισαν να με φοβούνται, να μη θέλουν να μου μιλάνε, να θεωρούν ότι τους σνομπάρω, το οποίο είναι κάτι που εγώ το μισώ. Τότε φοβήθηκα τον κόσμο. Εγώ έκλεισα το καμαρίνι όχι γιατί σνόμπαρα τον κόσμο αλλά γιατί δεν άντεχα όλο αυτό που συνέβαινε. Πέρασα μια περίοδο απίστευτης απομόνωσης και το 98 και το 2003. Τώρα που έχει ηρεμήσει το πράγμα, είμαι πολύ ευτυχισμένος που δεν πουλάω 120.000 δίσκους. Είναι και ο φόβος του ονόματος που το έχουν πλάσει κάποιοι άλλοι γύρω όχι εσύ ο ίδιος. Αλλάζει η ζωή σου μέσα σε λίγες μέρες, δεν μπορείς να αντιμετωπίσεις εύκολα το γεγονός ότι από εκεί που πήγαινες με τις πιτζάμες στο περίπτερο μετά εμφανίζονται άνθρωποι από το πουθενά και σου σκίζουν τα ρούχα. Σε πιάνει μια αγοραφοβία. Αλλά εμένα αυτή η αγοραφοβία με βοήθησε στο τέλος γιατί λειτουργούσε και ως άμυνα και με έκανε να αισθάνομαι ότι δεν είμαι τίποτα σημαντικότερο από όλους τους υπόλοιπους. Υπάρχει απόλυτη ισορροπία τα τελευταία χρόνια γιατί κατάλαβα ότι αυτή η δουλειά δεν είναι το παν και γιατί έχει ηρεμήσει και ο κόσμος απέναντί μου.
Είσαι άνθρωπος πολιτικοποιημένος. Παρακολουθείς τις εξελίξεις. Πιστεύεις ότι για τη σημερινή κατάσταση έχουμε μεγάλο μερίδιο ευθύνης κι εμείς ως πολίτες;
Οι Έλληνες είναι οι πιο συντηρητικοί πολίτες στον πλανήτη αν λάβεις υπόψη ότι τα τελευταία πενήντα χρόνια μας κυβερνάνε δύο συγκεκριμένα ονόματα. Από μόνο του αυτό υποδηλώνει κάτι για τον Έλληνα. Είμαστε η μοναδική χώρα όπου δεν έχουν υπάρξει συγκυβερνήσεις παρά μία φορά και αυτή με χιλιάδες ζόρια. Οι Αμερικάνοι έβγαλαν μαύρο πρόεδρο. Εμείς δεν θα το κάναμε ποτέ, φοβόμαστε πάρα πολύ είμαστε συντηρητικοί σε όλα τα επίπεδα. Αντιπαθούμε τους Αμερικάνους αλλά τους μιμούμαστε σε όλα τα επίπεδα και δεν ακολουθούμε το παράδειγμα των Ευρωπαίων ενώ είμαστε πιο ενημερωμένοι από τους Αμερικάνους και πιο έξυπνοι σα ράτσα.
Μιλάμε για το τέλος του καπιταλισμού ή απλά για μια μετάλλαξή του που θα οδηγήσει σε χειρότερα μοντέλα;
Απέτυχε ένα πρότυπο του καπιταλισμού, του παγκοσμιοποιημένου καπιταλισμού, του καπιταλισμού όπου τίποτα δεν είναι κρατικό. Είχε αποτύχει χρόνια αλλά δεν το είχαμε καταλάβει. Ο καπιταλισμός δεν μπορεί να «πέσει», δεν υπάρχει αντίποδας αυτή τη στιγμή, ένα εναλλακτικό, επιτυχημένο σύστημα να προτείνεις. Είχαμε δει ένα σύστημα κομμουνισμού που κατέρρευσε και τα σοσιαλδημοκρατικά πρότυπα δεν απλώθηκαν. Στην Ελλάδα δεν πάμε να εφαρμόσουμε το καπιταλισμό της Γαλλίας για παράδειγμα αλλά της Αμερικής όταν οι ίδιοι οι Αμερικάνοι έχουν ξεκινήσει με πλαστά διαβατήρια να πηγαίνουν στην Κούβα για να τους περιθάλψουν. Εμείς παρόλα αυτά καταστρέφουμε το σύστημα υγείας για να πριμοδοτήσουμε τις ιδιωτικές κλινικές, συνεχίζουμε να ακολουθούμε πιστά το παράδειγμα της Αμερικής.
Δουλεύεις νύχτα. Ποιά είναι η ομορφότερη στιγμή της ημέρας για σένα;
Η ώρα που ξυπνάω, μεταξύ 11 και μία. Είμαι άνθρωπος της μέρας και όχι της νύχτας, μου αρέσει να κοιτάω τη θάλασσα, να πίνω τον καφέ μου ακόμα και σε χειμωνιάτικο πρωινό και όσο μπορώ τα μεσημέρια να βγαίνω με τον κολλητό μου ή την παρέα μου να τρώω σε ταβερνάκια στη Ραφήνα ή τη Ν. Μάκρη.
Αν γυρνούσε ο χρόνος πίσω θα άλλαζες κάτι; Κι αν μπορούσες να προλάβεις κάτι που θα συμβεί στο μέλλον τί θα ήταν αυτό;
Το πόσο πάνω από την προσωπική ζωή είχα βάλει τη δουλειά μου. Αυτό θα το άλλαζα δεν θα άλλαζα κάτι άλλο γιατί έχω βάλει μυαλό σε ορισμένα πράγματα. Σε γενικές γραμμές έχω κάνει πάρα πολλά λάθη τα οποία θα ξανάκανα με μεγάλη χαρά γιατί μέσα από αυτά έμαθα. Για το μέλλον θα ήθελα να προλάβω κάποια κακιά ασθένεια σ’ εμένα και σε όλο τον κόσμο, αυτός είναι και ο μεγαλύτερος φόβος μου.
Τον τελευταίο καιρό φοράς συνέχεια ένα σταυρό. Η σχέση σου με το Θεό ποια είναι;
Πιστεύω πολύ στο Θεό αλλά καθόλου στους παπάδες και την εκκλησία με την έννοια ότι η πίστη δεν βρίσκεται σε οίκους και σε τούβλα όπως αναφέρει και το αιρετικό ευαγγέλιο του Θωμά, αλλά θα την βρεις όπου κοιτάξεις.
Έχεις περάσει περιπέτειες σε προσωπικό επίπεδο. Για την κρίση στις διαπροσωπικές σχέσεις φταίει η εποχή με τους τρελούς ρυθμούς, φταίμε εμείς που έχουμε γίνει αναίσθητοι ή πολύ επιφυλακτικοί;
Είναι η ζωή τέτοια. Κάποτε οι άνθρωποι παντρεύονταν για να ζήσουν μαζί. Τώρα παντρεύονται για να παντρευτούν. Για να καλύψουν τις ανάγκες τους και τις ανάγκες των γύρω τους, της οικογένειας τους. Δεν καταλαβαίνουν πόσο σοβαρή είναι η λέξη παντρεύομαι. Η ζωή μας έχει γίνει πολύ σκληρή, οι γυναίκες έχουν γίνει καριερίστες. Η γυναίκα ιστορικά στην Ελλάδα ήταν ο άνθρωπος που έδενε την οικογένεια, ήταν ο πόλος που την μάζευε όλη τριγύρω. Αυτό τα τελευταία χρόνια από την ανάγκη της κοινωνίας, γιατί δεν φθάνει πια ένας μισθός, οδήγησε τη γυναίκα στο να βρει δουλειά και την έβγαλε από το σπίτι. Από την άλλη μεριά οι άντρες έπαψαν να την σέβονται και να τη θαυμάζουν, όπως θαυμάζει ο πατέρας μου τη μάνα μου για παράδειγμα. Υπάρχει μια ανταγωνιστικότητα που προκαλεί προβλήματα για το ποιος θα είναι πιο πάνω. Παλαιότερα η γυναίκα ήταν πολύ πάνω από τον άντρα γιατί είχε μεγαλύτερο ρόλο γιατί σημασία δεν έχει ποιος βγάζει περισσότερα χρήματα αλλά ποιος κρατάει το σπιτικό δεμένο. Αυτό έχει χαθεί. Οπότε έχουμε πολλά παιδιά χωρισμένων γονιών τα επίσης κουβαλάνε αυτό το πρόβλημα και τους δημιουργείται ανασφάλεια όταν πάνε να φτιάξουν τη δική τους οικογένεια.
Φοβόμαστε γενικά να «επενδύσουμε» σε ένα γάμο στις μέρες μας
Ο γάμος δεν είναι ομόλογα να επενδύσεις. Όταν αγαπάς κάποιον δίνεις χωρίς να παίρνεις. Δεν φοβάμαι αν φύγει ένας άνθρωπος από εμένα επειδή βρήκε κάτι καλύτερο αλλά αν θα είναι καλά εκεί που θα πάει. Δεν θέλω να μείνει κάποιος μαζί μου και να μην περνάει καλά.
Υπάρχει κάποιος λόγος για τον οποίο θα σταματούσες να τραγουδάς;
Θα σταματούσα να τραγουδάω με τον ρυθμό που τραγουδάω, θα έκανα και τρία χρόνια να εμφανιστώ αν τα έφερνε έτσι η ζωή και γεννιόνταν το παιδί μου. Θα έκανα άλλα πράγματα που έχουν σχέση με τη μουσική και θα μου έφερναν χρήματα. Και αν η μητέρα του ζούσε μαζί μου θα την παρακαλούσα να σταματήσει να εργάζεται.
Θα δεχόταν εύκολα μια γυναίκα να σταματήσει τη δουλειά της;
Δεν υπάρχει σημαντικότερη δουλειά από το να μεγαλώνεις ένα παιδί και να κρατάς ένα σπιτικό δεμένο. Έκκληση θα έκανα, γιατί κι εγώ με αυτά τα πρότυπα έχω μεγαλώσει, δεν θα εκβίαζα κάτι.
Τελικά «ξημερώνει Κυριακή», ο «χειμώνας» μπορεί να γίνει «καλοκαίρι»;
«Ό,τι θέλει ο άνθρωπος καρδιά μου το μπορεί»…Όταν έχεις καλή διάθεση απέναντι στις δύσκολες στιγμές που σου έρχονται στη ζωή, αρχίζεις και τις εκτιμάς, οπότε όταν έρχονται οι καλές έχουν μεγαλύτερη σημασία. Στην Ελλάδα η μέρα διαρκεί 14-15 ώρες, τις υπόλοιπες είναι σκοτάδι. Όσο πιο απόλυτο είναι το σκοτάδι τόσο πιο όμορφη είναι η ανατολή.
Κατερίνα Ευαγγελίδη
Γιάννης Κότσιρας: «Όσο πιο απόλυτο είναι το σκοτάδι τόσο πιο όμορφη είναι η ανατολή».
Πιο ώριμος και ισορροπημένος από ποτέ, ο Γιάννης Κότσιρας κάνει με αφοπλιστική ειλικρίνεια τον απολογισμό του μέχρι τώρα, κοιτάζοντας με χαμόγελο και αισιοδοξία το μέλλον. Ο πιο ταλαντούχους ίσως τραγουδιστής της γενιάς του αποδεικνύει, με τις επιλογές του, ότι συνεχίζει να σέβεται τον εαυτό του και το κοινό που τον παρακολουθεί, επιβεβαιώνοντας σε όσους τον γνωρίζουν τον παρακάτω στίχο: «όλα αλλάζουν για να μείνουν ίδια» από την τελευταία του δισκογραφική δουλειά «Και πάλι παιδί».
Μια καινούργια δισκογραφική δουλειά, μια συνεργασία με δύο μόνο δημιουργούς. Σε τί διαφέρει αυτός ο δίσκος από τον προηγούμενο;
Σκέφτηκα να επανέλθω στις δουλειές των δημιουργών, στους δίσκους παρέας όπως όταν ξεκινούσα που ήμασταν συγκεκριμένες ομάδες .Ήξερα τον Νίκο Μωραΐτη από τότε που ξεκίνησα ως δημοσιογράφο αλλά ως στιχουργό είχαμε συνεργαστεί μόνο στο «Άλλη μια καρδιά» κι έψαχνα την αφορμή για να κάνουμε μια ολοκληρωμένη δουλειά. Με τον Γιάννη Κωνσταντινίδη ήταν συμπτωματική η γνωριμία δηλ. μου έστειλαν δύο τραγούδια, τα άκουσα και επειδή μου άρεσαν πολύ είπα να μου στείλουν κι άλλα τα οποία επίσης μου άρεσαν και είπα ότι μπορούμε να κάνουμε μια ολοκληρωμένη δουλειά. Έτσι απλά χωρίς δεύτερη σκέψη για επιτυχία.
Αυτή είναι και η επόμενη ερώτησή μου. Όταν ολοκληρώνεται μια δουλειά διαισθάνεσαι αν θα γίνει επιτυχία;
Δεν υπάρχει αυτό. Κάποια στιγμή κάποιοι παραγωγοί ή και πολλοί τραγουδιστές νομίζουν ακούγοντας από τα ραδιόφωνα, ότι ένα τραγούδι καινούργιο θα γίνει επιτυχία αλλά δεν είναι έτσι. Η επιτυχία είναι κάτι πολύ σχετικό. Για μένα ένα τραγούδι δεν είναι επιτυχία επειδή παίζεται στα ραδιόφωνα. Πολλά τραγούδια τηλεοπτικών σειρών που παίζονται χρόνια, εμπορικών τραγουδιστών δεν κατάφεραν να κάνουν επιτυχία παρότι τα ακούμε συνέχεια. Για μένα κριτήριο επιτυχίας είναι το τραγούδι να διαπεράσει τις ψυχές. Αν το καταφέρεις αυτό είναι η επιτυχία, μετά δεν ξεκολλάει από εκεί . Αν είναι καλό θα γίνει επιτυχία, επιτυχία είναι να μείνει στο χρόνο και στις καρδιές.
Οι κριτικοί δεν έχουν υπάρξει ιδιαίτερα θετικοί με τις δουλειές σου αν εξαιρέσουμε την πρώτη, ίσως και τη δεύτερη. Θεωρείς ότι η μουσική και γενικότερα η τέχνη θα ήταν καλύτερα χωρίς τους «ειδήμονες»;
Στον πρώτο δίσκο έλεγαν ότι είμαι μια «φωτοβολίδα», ότι τα τραγούδια ήταν καλύτερα από εμένα. Το ίδιο μου συνέβη και στον δεύτερο δίσκο.
Είχαν γράψει ότι περιμένουν να δουν την εξέλιξή σου
Αυτό είναι πολύ σωστό, όμως περίμεναν και στο δεύτερο δίσκο είπαν ακριβώς το ίδιο, το ίδιο είπαν και στον τρίτο. Ακόμα περιμένουν να δούνε όλοι οι «ειδήμονες». Μάλλον αυτό που περίμεναν ήταν να κάνω μια, κατά τα δικά τους πρότυπα λάθος κίνηση. Την έκανα αυτή τη λάθος κίνηση όσον αφορά τα δικά τους πρότυπα. Το προηγούμενο CD όχι γιατί είχε λαϊκά τραγούδια αλλά γιατί είχε δύο δημιουργούς για τους οποίους οι δεύτεροι είναι «κόκκινο πανί». Για μένα δεν είναι κόκκινο πανί γιατί για μένα δεν παίζει ρόλο τι κάνει ο καθένας στη δική του προσωπική πορεία, με ενδιαφέρει το τραγούδι. Πρέπει να ακούμε το τραγούδι.
Υπάρχουν βέβαια και προσωπικά συμφέροντα…
Αυτό το γνωρίζω γιατί τη χειρότερη κριτική μου την έκανε άνθρωπος τον οποίο γνωρίζω από το 1990 και ο οποίος στο «Περιβόλι του Ουρανού» με έβαζε και τραγούδαγα τα τότε «σκυλάδικα» και επίσης του οποίου είχα αρνηθεί πολλές φορές τα άθλια τραγούδια. Γνωρίζω πολύ καλά τι παίζεται από πίσω αλλά δεν στέκομαι σε αυτό, τελικά ο καθένας εκφράζει τί κρύβεται στην ψυχή του μέσα. Εγώ ας πούμε αν ακούσω έναν κακό δίσκο δεν θα κάτσω να τον ακούσω, δεν μπορώ. Μόνο αν ακούσω κάτι καλό έχω την ανάγκη να το μοιραστώ. Αν ήμουν επαγγελματίας κριτικός θα έγραφα απλά ότι ήταν ένας δίσκος κακός που δεν κατάφερα να τον ακούσω. Αν άκουγα όμως κάτι καλό θα το έλεγα και θα σημείωνα τις τυχόν ελλείψεις. Και το παράξενο με την προηγούμενη δουλειά ήταν ότι οι κριτικές είχαν γίνει πριν βγει ο δίσκος και αυτό με είχε εκνευρίσει πιο πολύ. Μετά όταν βγήκε ο δίσκος χάρηκα γιατί είδα ότι δικαιώνομαι στις επιλογές μου.
Τα budget των δισκογραφικών καθορίζουν την ποιότητα της μουσικής;
Την καθορίζουν σε όλους μας. Τα οικονομικά προβλήματα των δισκογραφικών ξεκίνησαν από το 2000. Τότε άρχισαν να κλείνουν κάποιες εταιρείες στην Ελλάδα, πρώτα η BMG, μετά η WARNER. Εγώ απλά επειδή δεν είμαι μόνο τραγουδιστής στις δουλειές μου, έχω και ένα ρόλο στην παραγωγή, όταν δω ότι υπάρχει περισσότερη ανάγκη οικονομικής βοήθειας βάζω από την τσέπη μου για να βγει το τελικό αποτέλεσμα που να με καλύπτει εμένα σαν καλλιτέχνη.
Στο μέλλον δεν θα υπάρχουν cds. Αυτό θα κάνει κακό ή καλό στη μουσική δημιουργία;
Κακό θα κάνει στη δισκογραφία, στη μουσική θα κάνει κακό στα νέα παιδιά που δεν έχουν τη δυνατότητα να διαθέσουν χρήματα για την παραγωγή. Τραγούδια όμως θα βγαίνουν απλά δεν θα είναι σε αυτή τη μορφή, θα βρούμε έναν άλλο τρόπο.
Έχεις γράψει και ο ίδιος τραγούδια και σε αυτή τη δουλειά και σε προηγούμενες. Γιατί γράφεις;
Γράφω όταν μου τη «δίνει» κάτι, σαν εκτόνωση εκείνη τη στιγμή. Γράφω για δικά μου βιώματα ή για ιστορίες πολύ δικών μου ανθρώπων ή ανθρώπων που θαυμάζω. Πρόσφατα είχα πάει να ακούσω τον Δημήτρη Μητροπάνο και για να είμαι απόλυτα ειλικρινής δεν ήταν ένα πρόγραμμα που με ενθουσίασε, ήταν ο Μητροπάνος που με ενθουσίασε και δεν μπορούσα να κοιμηθώ δύο μέρες. Μετά έγραφα τραγούδια.
Είχες πει κάποτε σε μια συνέντευξή σου ότι θα ήθελες να είχες γνωρίσει τον Λοΐζο απλά και μόνο για να του σφίξεις το χέρι. Θεωρείς ότι αν ζούσες σε αυτή την εποχή θα είχες κάνει περισσότερα πράγματα;
Μπα, δεν νομίζω γιατί την εποχή που μεσουρανούσαν αυτοί οι δημιουργοί, ο Θεοδωράκης, ο Χατζιδάκις, ο Ξαρχάκος, υπήρχαν τραγουδιστές που ήταν «τέρατα». Εγώ είμαι απλός τραγουδιστής. Μιλάω αντικειμενικά, βλέπω τους γύρω μου και θεωρώ ότι μπορεί να είμαι καλός ως προς την εποχή μου. Διαχρονικά δεν θεωρώ ότι είμαι από τους καλύτερους τραγουδιστές. Ο Μπάσης ας πούμε ή ο Μακεδόνας είναι για μένα πολύ καλύτεροι, μιλάω βέβαια για την νέα γενιά. Αναφέρομαι σε αυτούς επειδή είναι τραγουδιστές που είναι καλύτεροι στα «ζωντανά» τους γιατί υπάρχουν τραγουδιστές που ενώ στα cd τους είναι πολύ καλοί, στα ζωντανά τους είναι να αδιαφορείς γι’ αυτούς. Δε νομίζω λοιπόν ότι στη δεκαετία του 60 ή του 70, εγώ θα έκανα και πολλά πράγματα αλλά θα ήμουν πιο ευτυχής σαν άνθρωπος επειδή θα είχα γνωρίσει σπουδαίους δημιουργούς. Εν έτη 2008 όπου έχω κάνει πλατίνες και μεγάλες συνεργασίες οι συνάδελφοι μου και οι δημιουργοί ως ένα βαθμό, δεν με έχουν αποδεχθεί, πόσο μάλλον εκείνη την εποχή που μιλάμε για «ιερά τέρατα» όπως Καζαντζίδης, Μπιθικώτσης, Διονυσίου.
Έχεις μετανιώσει ποτέ για το ταλέντο σου; Σε έχει φέρει ποτέ σε δύσκολη θέση;
Αυτό που σου προσφέρει ο Θεός δεν μπορεί να σε φέρει σε δύσκολη θέση. Μ’ έχει φέρει πολλές φορές σε δύσκολη θέση η ίδια μου η δουλειά με την έννοια ότι της έδωσα περισσότερη σημασία από όση της άξιζε ή ήρθαν άνθρωποι γύρω μου κι επειδή εγώ είμαι καλόπιστος με πλήγωσαν πάρα πολύ. Δεν είμαι τραγουδιστής, δεν την βλέπω αυτή τη δουλειά καθαρά σαν επάγγελμα. Βλέπω έναν άνθρωπο, μου χαμογελάει, περνάμε καλά και ξαφνικά διαπιστώνεις ότι αυτός ο άνθρωπος το μόνο που ζητάει από εσένα είναι να πάρει κάτι, τις γνωριμίες, τα χρήματα, τη δόξα, οτιδήποτε έχει αυτή η δουλειά. Είναι και το μόνο που έχει αλλοιωθεί σε εμένα από τότε που ξεκίνησα, η επιφυλακτικότητά μου απέναντι στους ανθρώπους του χώρου γιατί το κοινό ή οι άνθρωποι που γνωρίζω και δεν έχουν καμία σχέση με αυτή τη δουλειά, δεν έχουν καμία απολύτως δεύτερη σκέψη στο μυαλό τους.
Μιλάς για τον κόσμο και αναρωτιέμαι αν η αγάπη του κοινού είναι αυτονόητη ή κερδίζεται; Αν τα φώτα από μόνα τους αποτελούν μαγνήτη για τον κόσμο ή αν τελικά το κοινό είναι επιλεκτικό;
Σαφώς και κερδίζεται η αγάπη. Δεν είναι τίποτα αυτονόητο γιατί η αγάπη του κοινού είναι αυθόρμητη είτε κάνεις κάτι που τους αρέσει είτε όχι . Είναι κάτι πολύ απλό και καθαρό ταυτόχρονα. Τα φώτα τραβάνε μια μερίδα κόσμου έτσι κι αλλιώς αλλά άλλο είναι να τραβάνε απλά τα φώτα κι άλλο είναι η αγάπη. Είναι τελείως διαφορετικό και φαίνεται και πολύ καθαρά στην καθημερινότητα.
Φέτος στο Άνοδος, μετά από δύο χρόνια μοναχικής πορείας, συνεργάζεσαι με δύο σπουδαίους μουσικούς. Πώς μπορούν να συγχρονιστούν τόσα διαφορετικά «εγώ» σε ένα πρόγραμμα;
Είναι πολύ εύκολο όταν και οι τρεις βάζουμε τα «εγώ» μας σε ένα επίπεδο συλλογικής λογικής γιατί έτσι κι αλλιώς μιλάμε για περιπτώσεις όπου δεν υπάρχει καμία ανασφάλεια για το ποιοι είναι. Επίσης εγώ δεν έχω καμία ανασφάλεια μαζί τους, με αντιμετωπίζουν ως τραγουδιστή γιατί θεωρούν τον εαυτό τους τραγουδοποιό οπότε υπάρχει μια πολύ καλή σχέση και υπάρχει και μια μεγάλη χαρά.
Προτιμάς να τραγουδάς μόνος ή σε μεγάλα σχήματα;
Βαριέμαι να τραγουδάω μόνος μου, υπάρχουν ελάχιστες φορές που το ευχαριστιέμαι. Πέρυσι στο ΖΟΟΜ ήταν μια τέτοια στιγμή γιατί δεν έκανα κάτι που το επιβάλλει ένας χώρος ή ένα κοινό. Ανέβηκα στη σκηνή και είπα θα κάνω ό,τι μου αρέσει. Τώρα το να βγαίνεις μόνος σε ένα μεγάλο χώρο που πρέπει να κάνεις πράγματα για να περάσει ο κόσμος καλά που εσύ μπορεί να μην τα πιστεύεις απόλυτα ή να συμβιβάζεσαι με καταστάσεις, εγώ δεν το μπορώ αυτό. Όταν είσαι με καλλιτέχνες τέτοιου μεγέθους εκεί παράγεται τέχνη. Στο τέλος της παράστασης σου μένει τέχνη. Λέμε τα πάντα και όλα δένουν, αυτό είναι ένα πρόγραμμα. Έχω ξαναπεί ότι ο άλλος όταν φεύγει και ξυπνάει την άλλη μέρα να πάει στη δουλειά πρέπει να έχει κερδίσει κάτι. Τα χρήματα να έχουν πιάσει τόπο. Μη λες την άλλη μέρα ότι το μόνο που κέρδισα ήταν να δω τον τάδε αλλά άκουσα μουσική, γέμισα, κοιμήθηκα ωραία το βράδυ και πάω στη δουλειά μου γεμάτος, αυτό είναι το κέρδος της διασκέδασης.
Σκέφτεσαι κάτι όταν βρίσκεσαι πάνω στη σκηνή;
Πάνω στη σκηνή σκέφτομαι μόνο το πόσο ευτυχής είμαι που μου δίνεται η δυνατότητα να είμαι πάνω στη σκηνή. Ζω ένα όνειρο κάθε μέρα όταν τραγουδάω. Είμαι ευτυχισμένος άνθρωπος. Μπορεί ν΄ακούγεται πολύ χριστιανικό αλλά κάθε μέρα ευχαριστώ τον Θεό που μου έχει δώσει αυτό το πράγμα.
Όταν σβήνουν τα φώτα πως χαλαρώνεις; Αργείς να κοιμηθείς;
Δεν μπορώ να κοιμηθώ αμέσως. Κοιμάμαι μετά τις 6 το πρωί. Πάω σπίτι, θα δω καμιά ταινία, παίζω με τον σκύλο μου, έτσι χαλαρώνω.
Θέατρο παρακολουθείς;
Δυστυχώς όχι. Τις ημέρες που δεν δουλεύω νιώθω τόσο κουρασμένος παρότι δουλεύω δυο μέρες μόνο. Δεν ξέρω πως θα ήταν η ζωή μου αν τραγουδούσα πέντε μέρες. Η κούραση είναι περίεργη. Γιατί και μέσα στη βδομάδα δίνω συνεντεύξεις, είμαι συνέχεια στο στούντιο και νιώθω πολύ κουρασμένος, δεν έχω πολλές αντοχές. Αλλά τώρα που ο οργανισμός μου «ντοπάρεται» ξανά θα ξεκινήσω να πηγαίνω .Θέλω να πάω να δω τον Σπύρο Παπαδόπουλο.
Πώς καταφέρνεις και αποφεύγεις τον ναρκισσισμό που επικρατεί σε όλα τα επαγγέλματα με προβολή;
Όλα έχουν να κάνουν με μια βάση του παρελθόντος. Εγώ από την αρχή έκανα άλλη δουλειά και είχα άλλα όνειρα όχι να γίνω επιτυχημένος τραγουδιστής. Πάνω στη μεγάλη επιτυχία, σαν αντιδραστικό στοιχείο, άρχισα να με βλέπω και να με απεχθάνομαι. Άρχισα να απεχθάνομαι την εικόνα που βλέπουν οι άλλοι σ’εμένα. Ο κόσμος, οι φίλοι σου, οι κοντινοί σου άνθρωποι όταν έχεις μεγάλη επιτυχία αλλάζουν. Πέρασα μια φάση όπου συνειδητοποίησα ότι οι φίλοι μου άρχισαν να με φοβούνται, να μη θέλουν να μου μιλάνε, να θεωρούν ότι τους σνομπάρω, το οποίο είναι κάτι που εγώ το μισώ. Τότε φοβήθηκα τον κόσμο. Εγώ έκλεισα το καμαρίνι όχι γιατί σνόμπαρα τον κόσμο αλλά γιατί δεν άντεχα όλο αυτό που συνέβαινε. Πέρασα μια περίοδο απίστευτης απομόνωσης και το 98 και το 2003. Τώρα που έχει ηρεμήσει το πράγμα, είμαι πολύ ευτυχισμένος που δεν πουλάω 120.000 δίσκους. Είναι και ο φόβος του ονόματος που το έχουν πλάσει κάποιοι άλλοι γύρω όχι εσύ ο ίδιος. Αλλάζει η ζωή σου μέσα σε λίγες μέρες, δεν μπορείς να αντιμετωπίσεις εύκολα το γεγονός ότι από εκεί που πήγαινες με τις πιτζάμες στο περίπτερο μετά εμφανίζονται άνθρωποι από το πουθενά και σου σκίζουν τα ρούχα. Σε πιάνει μια αγοραφοβία. Αλλά εμένα αυτή η αγοραφοβία με βοήθησε στο τέλος γιατί λειτουργούσε και ως άμυνα και με έκανε να αισθάνομαι ότι δεν είμαι τίποτα σημαντικότερο από όλους τους υπόλοιπους. Υπάρχει απόλυτη ισορροπία τα τελευταία χρόνια γιατί κατάλαβα ότι αυτή η δουλειά δεν είναι το παν και γιατί έχει ηρεμήσει και ο κόσμος απέναντί μου.
Είσαι άνθρωπος πολιτικοποιημένος. Παρακολουθείς τις εξελίξεις. Πιστεύεις ότι για τη σημερινή κατάσταση έχουμε μεγάλο μερίδιο ευθύνης κι εμείς ως πολίτες;
Οι Έλληνες είναι οι πιο συντηρητικοί πολίτες στον πλανήτη αν λάβεις υπόψη ότι τα τελευταία πενήντα χρόνια μας κυβερνάνε δύο συγκεκριμένα ονόματα. Από μόνο του αυτό υποδηλώνει κάτι για τον Έλληνα. Είμαστε η μοναδική χώρα όπου δεν έχουν υπάρξει συγκυβερνήσεις παρά μία φορά και αυτή με χιλιάδες ζόρια. Οι Αμερικάνοι έβγαλαν μαύρο πρόεδρο. Εμείς δεν θα το κάναμε ποτέ, φοβόμαστε πάρα πολύ είμαστε συντηρητικοί σε όλα τα επίπεδα. Αντιπαθούμε τους Αμερικάνους αλλά τους μιμούμαστε σε όλα τα επίπεδα και δεν ακολουθούμε το παράδειγμα των Ευρωπαίων ενώ είμαστε πιο ενημερωμένοι από τους Αμερικάνους και πιο έξυπνοι σα ράτσα.
Μιλάμε για το τέλος του καπιταλισμού ή απλά για μια μετάλλαξή του που θα οδηγήσει σε χειρότερα μοντέλα;
Απέτυχε ένα πρότυπο του καπιταλισμού, του παγκοσμιοποιημένου καπιταλισμού, του καπιταλισμού όπου τίποτα δεν είναι κρατικό. Είχε αποτύχει χρόνια αλλά δεν το είχαμε καταλάβει. Ο καπιταλισμός δεν μπορεί να «πέσει», δεν υπάρχει αντίποδας αυτή τη στιγμή, ένα εναλλακτικό, επιτυχημένο σύστημα να προτείνεις. Είχαμε δει ένα σύστημα κομμουνισμού που κατέρρευσε και τα σοσιαλδημοκρατικά πρότυπα δεν απλώθηκαν. Στην Ελλάδα δεν πάμε να εφαρμόσουμε το καπιταλισμό της Γαλλίας για παράδειγμα αλλά της Αμερικής όταν οι ίδιοι οι Αμερικάνοι έχουν ξεκινήσει με πλαστά διαβατήρια να πηγαίνουν στην Κούβα για να τους περιθάλψουν. Εμείς παρόλα αυτά καταστρέφουμε το σύστημα υγείας για να πριμοδοτήσουμε τις ιδιωτικές κλινικές, συνεχίζουμε να ακολουθούμε πιστά το παράδειγμα της Αμερικής.
Δουλεύεις νύχτα. Ποιά είναι η ομορφότερη στιγμή της ημέρας για σένα;
Η ώρα που ξυπνάω, μεταξύ 11 και μία. Είμαι άνθρωπος της μέρας και όχι της νύχτας, μου αρέσει να κοιτάω τη θάλασσα, να πίνω τον καφέ μου ακόμα και σε χειμωνιάτικο πρωινό και όσο μπορώ τα μεσημέρια να βγαίνω με τον κολλητό μου ή την παρέα μου να τρώω σε ταβερνάκια στη Ραφήνα ή τη Ν. Μάκρη.
Αν γυρνούσε ο χρόνος πίσω θα άλλαζες κάτι; Κι αν μπορούσες να προλάβεις κάτι που θα συμβεί στο μέλλον τί θα ήταν αυτό;
Το πόσο πάνω από την προσωπική ζωή είχα βάλει τη δουλειά μου. Αυτό θα το άλλαζα δεν θα άλλαζα κάτι άλλο γιατί έχω βάλει μυαλό σε ορισμένα πράγματα. Σε γενικές γραμμές έχω κάνει πάρα πολλά λάθη τα οποία θα ξανάκανα με μεγάλη χαρά γιατί μέσα από αυτά έμαθα. Για το μέλλον θα ήθελα να προλάβω κάποια κακιά ασθένεια σ’ εμένα και σε όλο τον κόσμο, αυτός είναι και ο μεγαλύτερος φόβος μου.
Τον τελευταίο καιρό φοράς συνέχεια ένα σταυρό. Η σχέση σου με το Θεό ποια είναι;
Πιστεύω πολύ στο Θεό αλλά καθόλου στους παπάδες και την εκκλησία με την έννοια ότι η πίστη δεν βρίσκεται σε οίκους και σε τούβλα όπως αναφέρει και το αιρετικό ευαγγέλιο του Θωμά, αλλά θα την βρεις όπου κοιτάξεις.
Έχεις περάσει περιπέτειες σε προσωπικό επίπεδο. Για την κρίση στις διαπροσωπικές σχέσεις φταίει η εποχή με τους τρελούς ρυθμούς, φταίμε εμείς που έχουμε γίνει αναίσθητοι ή πολύ επιφυλακτικοί;
Είναι η ζωή τέτοια. Κάποτε οι άνθρωποι παντρεύονταν για να ζήσουν μαζί. Τώρα παντρεύονται για να παντρευτούν. Για να καλύψουν τις ανάγκες τους και τις ανάγκες των γύρω τους, της οικογένειας τους. Δεν καταλαβαίνουν πόσο σοβαρή είναι η λέξη παντρεύομαι. Η ζωή μας έχει γίνει πολύ σκληρή, οι γυναίκες έχουν γίνει καριερίστες. Η γυναίκα ιστορικά στην Ελλάδα ήταν ο άνθρωπος που έδενε την οικογένεια, ήταν ο πόλος που την μάζευε όλη τριγύρω. Αυτό τα τελευταία χρόνια από την ανάγκη της κοινωνίας, γιατί δεν φθάνει πια ένας μισθός, οδήγησε τη γυναίκα στο να βρει δουλειά και την έβγαλε από το σπίτι. Από την άλλη μεριά οι άντρες έπαψαν να την σέβονται και να τη θαυμάζουν, όπως θαυμάζει ο πατέρας μου τη μάνα μου για παράδειγμα. Υπάρχει μια ανταγωνιστικότητα που προκαλεί προβλήματα για το ποιος θα είναι πιο πάνω. Παλαιότερα η γυναίκα ήταν πολύ πάνω από τον άντρα γιατί είχε μεγαλύτερο ρόλο γιατί σημασία δεν έχει ποιος βγάζει περισσότερα χρήματα αλλά ποιος κρατάει το σπιτικό δεμένο. Αυτό έχει χαθεί. Οπότε έχουμε πολλά παιδιά χωρισμένων γονιών τα επίσης κουβαλάνε αυτό το πρόβλημα και τους δημιουργείται ανασφάλεια όταν πάνε να φτιάξουν τη δική τους οικογένεια.
Φοβόμαστε γενικά να «επενδύσουμε» σε ένα γάμο στις μέρες μας
Ο γάμος δεν είναι ομόλογα να επενδύσεις. Όταν αγαπάς κάποιον δίνεις χωρίς να παίρνεις. Δεν φοβάμαι αν φύγει ένας άνθρωπος από εμένα επειδή βρήκε κάτι καλύτερο αλλά αν θα είναι καλά εκεί που θα πάει. Δεν θέλω να μείνει κάποιος μαζί μου και να μην περνάει καλά.
Υπάρχει κάποιος λόγος για τον οποίο θα σταματούσες να τραγουδάς;
Θα σταματούσα να τραγουδάω με τον ρυθμό που τραγουδάω, θα έκανα και τρία χρόνια να εμφανιστώ αν τα έφερνε έτσι η ζωή και γεννιόνταν το παιδί μου. Θα έκανα άλλα πράγματα που έχουν σχέση με τη μουσική και θα μου έφερναν χρήματα. Και αν η μητέρα του ζούσε μαζί μου θα την παρακαλούσα να σταματήσει να εργάζεται.
Θα δεχόταν εύκολα μια γυναίκα να σταματήσει τη δουλειά της;
Δεν υπάρχει σημαντικότερη δουλειά από το να μεγαλώνεις ένα παιδί και να κρατάς ένα σπιτικό δεμένο. Έκκληση θα έκανα, γιατί κι εγώ με αυτά τα πρότυπα έχω μεγαλώσει, δεν θα εκβίαζα κάτι.
Τελικά «ξημερώνει Κυριακή», ο «χειμώνας» μπορεί να γίνει «καλοκαίρι»;
«Ό,τι θέλει ο άνθρωπος καρδιά μου το μπορεί»…Όταν έχεις καλή διάθεση απέναντι στις δύσκολες στιγμές που σου έρχονται στη ζωή, αρχίζεις και τις εκτιμάς, οπότε όταν έρχονται οι καλές έχουν μεγαλύτερη σημασία. Στην Ελλάδα η μέρα διαρκεί 14-15 ώρες, τις υπόλοιπες είναι σκοτάδι. Όσο πιο απόλυτο είναι το σκοτάδι τόσο πιο όμορφη είναι η ανατολή.
Κατερίνα Ευαγγελίδη
